انگلیسی

اِنگلیسی (به انگلیسی: English، تلفظ: ‎/ˈɪŋɡlɪʃ/‎) یک زبان طبیعی از خانواده زبانی زبان‌های هندواروپایی از شاخهٔ زبان‌های ژرمنی غربی است که اولین بار در انگلستان در عهد آنگلوساکسون‌ها مورد تکلم قرار گرفت و انگلیسی باستان شکل گرفت. بعدها پس از تهاجم سزار و نورمن‌ها، انگلیسی میانه شکل گرفت و مکاتب ادبی در ادبیات انگلیسی، انگلیسی نو نخستین را شکل داد. امپراتوری بریتانیا، توسط مستعمره‌سازی در تمام قاره‌ها و تشکیل بزرگترین امپراتوری جهان، سپس ابرقدرت شدن ایالات متحده آمریکا و ویژگی سادگی دستور زبان انگلیسی و وجود وام‌واژه‌های بسیار؛ موجب گردید تا در نهایت انگلیسی نو به یک زبان میانجی جهانی و پرگویش‌ترین زبان جهان تبدیل شود. انگلیسی در انگلستان و جنوب شرقی اسکاتلند تکامل یافت. از دیگر زبان‌های ژرمنی می‌توان به آلمانی، هلندی، دانمارکی، سوئدی و نروژی اشاره کرد. امروزه بطورتقریبی نیمی از مجموعه واژگان و دستور زبان انگلیسی از زبان‌های ژرمنی و نیمی دیگر را وام‌واژه تشکیل می‌دهد که بیشتر آن‌ها از زبان‌های لاتین، فرانسوی، بخشی از یونانی و دیگر زبان‌ها وارد انگلیسی شده‌اند. انگلیسی باستان شباهت بسیاری به آلمانی باستان داشت؛ چون انگلیسی‌زبان‌ها، بیشتر، از ژرمن‌ها بودند که از آلمان وارد بریتانیا شدند و به نوعی زبان آلمانی را می‌توان مادر زبان انگلیسی دانست. به دلیل نقش و نیروی بالای بریتانیا در گستره‌های نیروی نظامی، اقتصاد، علم، سیاست و فرهنگ بر جهان پس از هجدهم و بخصوص ایالات متحده آمریکا از سدهٔ بیستم میلادی به این سو، زبان انگلیسی در سطح جهان گسترش یافته و به عنوان زبان بین‌المللی، زبان‌مادری، زبان دوم، زبان خارجه و زبان میانجی در بسیاری از کشورهای جهان کاربرد پیدا کرده‌است. انگلیسی به عنوان زبان مادری در کشورهای آنگلوسفر (انگلستان، آمریکا، کانادا، استرالیا و نیوزلند) و ایرلند، آفریقای جنوبی، غنا، نیجریه، زیمبابوِی، بوتسوانا و بسیاری کشورهای دیگر کاربرد دارد. همچنین زبان دوم برخی کشورها مانند هند، پاکستان، قطر، بحرین، سودان و غیره است. انگلیسی پرتکلم و شناخته‌ترین زبان جهان است اما برپایه کشورهای زبان مادری امروزه از نظر تعداد گویشوَر، پس از زبان‌های چینی و اسپانیایی، سومین زبان جهان است. تعداد کسانی که زبان مادری‌شان انگلیسی است امروزه بیش از ۳۸۰ میلیون نفر است با این حال تعداد انگلیسی زبانان غیربومی در جهان بیش از یک میلیارد نفر است. انگلیسی در بسیاری از کشورها زبان میانجی است و مهم‌ترین زبان جهان در زمینه‌های سیاست، اقتصاد، صنعت، فرهنگ و علم در روابط بین‌الملل به‌شمار می‌آید. این زبان جزء زبان‌های رسمی سازمان ملل متحد است و نظام آموزشی بیش‌تر کشورها مشغول به تدریس آن هستند.