زبان ایتالیایی یا ایتالوی (La Lingua Italiana یا Italiano) زبانی رومی‌تبار از خانواده هندواروپایی است. ایتالیایی در کنار ساردنیایی نزدیک‌ترین زبان به لاتین به‌شمار می‌رود. ایتالیایی زبان رسمی ایتالیا، سوئیس (کانتون تیچینو و جنوب گراوبوندن)، سان مارینو و واتیکان است. این زبان همچنین در منطقه ایستریا (کرواسی و اسلوونی) رسمی است. ایتالیایی در گذشته در آلبانی، مالت، موناکو، مونته‌نگرو (کوتور)، یونان (جزایر ایونی و دودکانسا)، آفریقای شرقی و لیبی نیز رسمی بوده و عموماً در جزیره کرس (به دلیل رابطه نزدیک آن با زبان کرسی) و ساووآی فرانسه نیز قابل فهم است. ایتالیایی همچنان در میان جامعه بزرگ مهاجران ایتالیایی‌تبار در قاره آمریکا و استرالیا رایج است. این زبان در بوسنی و هرزگوین و رومانی نیز تحت پوشش منشور اروپایی زبان‌های محلی یا اقلیت است. بیشتر گویشوران ایتالیایی به دو زبان ایتالیایی (چه ایتالیایی معیار و چه گویش‌های محلی) و زبان محلی خویش مسلط هستند. ایتالیایی زبان رسمی سازمان امنیت و همکاری اروپا و یکی از زبان‌های کاری شورای اروپا است. این زبان با داشتن ۶۷ میلیون گویشور (۱۵٪ از جمعیت اتحادیه) دومین زبان پرگویشور اتحادیه اروپا است و توسط ۱۳٫۴ میلیون نفر دیگر (۳٪) نیز به عنوان زبان دوم گویش می‌شود. با در نظر گرفتن ایتالیایی‌زبانان کشورهای خارج از اتحادیه اروپا (همچون سوئیس، آلبانی و بریتانیا) و سایر قاره‌ها، شمار کل گویشوران این زبان حدود ۸۵ میلیون نفر است. ایتالیایی زبان کاری اصلی سریر مقدس است و به عنوان زبان میانجی (زبان مشترک) در سلسله مراتب کاتولیک روم و زبان رسمی شوالیه‌های مالت نیز به کار گرفته می‌شود. ایتالیایی به عنوان زبان موسیقی شناخته می‌شود چرا که در اصطلاح‌شناسی موسیقی و اپرا بسیاری از واژگان ایتالیایی به اصطلاحاتی بین‌المللی تبدیل شده‌اند که در زبان‌های مختلف سراسر جهان به وام گرفته شده‌اند. تأثیرات این زبان در هنر، خوراک و بازارهای کالاهای لوکس نیز دیده می‌شود. ایتالیایی توسط دولت ایتالیا پس از وحدت به عنوان زبان رسمی پذیرفته شد، زیرا پیشتر گونه ادبی گویش توسکانی بود که بیشتر توسط جامعه اشراف فلورانس گویش می‌شد. ایتالیایی از دیگر زبان‌های ایتالیایی و تا حد کمتری از زبان‌های ژرمنی مهاجمان پساروم تأثیر پذیرفته‌است. روش دیگر وام‌گیری واژگان در ایتالیایی مراجعه به لاتین است. در طول قرون وسطی و در اوایل دوره نوین، بیشتر ایتالیایی‌های باسواد به لاتین نیز تسلط داشتند و بنابراین آن‌ها به راحتی کلمات لاتین را در نوشتار – و در نهایت گفتار – به ایتالیایی وارد می‌کردند. ایتالیایی برخلاف دیگر زبان‌های رومی اختلاف میان همخوان‌های کوتاه و بلند را حفظ کرده‌است. تقریباً همه واژگان بومی ایتالیایی با واکه (حرف صدادار) پایان می‌یابند؛ عاملی که استفاده از این زبان را در شعر و قافیهسازی بسیار آسان کرده‌است.